Cùng tìm hiều cách phòng và tránh bệnh rubella hiệu quả nhất, những điều tuyệt đối không đối với chứng Rubella để đảm bảo sức khỏe cho bà mẹ và em bé.
Bệnh Rubella hay bệnh Rubeon (hoặc sởi Đức) là một bệnh truyền nhiễm do virut Rubella gây nên và thường xuất hiện vào đông, mùa xuân. Mặc dù lành tính nhưng hậu quả của Rubella với phụ nữ mang thai lại vô cùng nghiêm trọng, gây những biến chứng nặng nề cho thai nhi.
Bệnh Rubella chỉ có duy nhất ở người, không hề xuất hiện ở các vật nuôi hay các động vật khác. Bệnh ít gây nguy hiểm cho trẻ em nhưng lại có thể gây ra những hậu quả khó lường cho bà bầu. Hằng năm trên thế giới có khoảng 700.000 trẻ em bị chết vì mắc hội chứng rubella bẩm sinh. Trong thời gian đầu mang thai, nhất là 3 tháng đầu thai kỳ, biến chứng của Rubella là vô cùng nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến sảy thai, dị tật thai nhi hoặc nguy cơ đẻ ra những đứa trẻ mắc hội chứng Rubella bẩm sinh.Virut Rubella từ máu của mẹ chuyển qua rau thai vào thai nhi trong giai đoạn khởi phát và toàn phát của bệnh. Virut này có khả năng phá hủy hay làm chậm sự phát triển của phôi thai và đây là nguyên nhân gây ra những dị tật bẩm sinh cho thai nhi.
Triệu chứng của bệnh Rubella với phụ nữ mang thai
Bệnh Rubella có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em nhưng đặc biệt nghiêm trọng, nguy hiểm cho phụ nữ mang thai. Thời gian ủ bệnh là khoảng 2 tuần. Khi phát bệnh, người bình thường có dấu hiệu sốt phát ban kèm theo mệt mỏi, sốt nhẹ, nhức đầu, sưng hạch và các nốt ban sẽ lặn trong khoảng từ 1 đến 7 ngày. Ở phụ nữ có thai, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng nhưng lại vô cùng nguy hiểm cho thai nhi.
Cách lây truyền bệnh Rubella
Khoảng 1 tuần trước khi phát ban và trong lúc phát ban là thời gian thuận lợi nhất để Rubella lây lan cho cộng đồng. Đặc biệt tại những nơi chật chội, tập trung đông người như trường học, khu tập thể, nhà hát, rạp chiếu phim, …Rubella bùng phát rất nhanh qua đường hô hấp qua một số cách lây truyền sau:
– Lây truyền khi người bệnh ho, hắt hơi và khạc nhổ: Khi người mang virut rubella ho hoặc hắt hơi, các giọt chứa virut sẽ được giải phóng ra ngoài môi trường và nếu những người xung quanh hít phải virut có thể dễ dang bị lây bệnh.
– Lây từ mẹ sang con thông qua đường máu. Virut Rubella có thể làm gián đoạn, gây rối loạn trong quá trình phát triển của thai nhi khi còn trong bụng mẹ, do đó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho trẻ như: bại não, tổn thương tim, mù mắt…
– Trong dịch tiết hầu họng của trẻ mắc Rubella bẩm sinh: Trẻ đã nhiễm virut Rubella từ lúc sinh ra sẽ đào thải nhiều virut trong dịch tiết hầu họng, trong nước tiểu và đó là nguồn truyền nhiễm cho người gần đó hoặc tiếp xúc với những nơi chứa nguồn bệnh đó.
Các giai đoạn phát triển của bệnh Rubella
Thời kỳ ủ bệnh: 16 – 18 ngày, có thể dao động từ 14 – 23 ngày, thường là 10 ngày kể từ khi tiếp xúc đến lúc sốt. Thời gian này người bệnh đã bị nhiễm virut nhưng chưa có biểu hiện bệnh.
Thời kỳ khởi phát của Rubella
Trước khi phát ban 1 – 7 ngày; mệt mỏi, đau đầu, sốt, viêm kết mạc nhẹ và sưng hạch; triệu chứng về hô hấp rất nhẹ hoặc không có; ở trẻ em, phát ban có thể là biểu hiện đầu tiên của bệnh.
Thời kỳ toàn phát của Rubella
Nổi ban với 3 đặc điểm: ban bắt đầu mọc ở trán, mặt và lan xuống lưng và các chi; ban dạng dát sẩn nhỏ, màu sáng hơn so với ban sởi nhưng có thể kết hợp thành quầng đỏ, rộng; ban tồn tại từ 1 – 5 ngày, nhưng hay gặp nhất là 3 ngày (cho nên còn gọi Rubella là sởi 3 ngày).
- Sưng và đau các khớp cổ tay, khớp gối, ngón tay và rõ nhất trong giai đoạn phát ban.
- Đôi khi có biểu hiện đau tinh hoàn ở người trẻ tuổi.
Thời kỳ lui bệnh của Rubella
Các triệu chứng bệnh kéo dài 3 – 4 ngày rồi tự hết. Riêng triệu chứng đau các khớp có thể kéo dài từ 1 – 14 ngày sau khi các biểu hiện khác của Rubella mất đi. Một năm sau có thể tái phát lại; thời kì có thể lây bệnh cho người khác là khoảng 1 tuần trước và ít nhất 4 ngày sau khi phát ban, nếu trẻ mắc hội chứng Rubella bẩm sinh có thể đào thải vi rút qua phân cho đến 30 tháng tuổi.
Phòng bệnh Rubella
Tất cả mọi người chưa có miễn dịch với virut Rubella đều có thể bị mắc bệnh. Cách tốt nhất để phòng bệnh Rubella là cách ly và tiêm phòng vaccin tại những cơ sở y tế có uy tín.
– Cách ly người bệnh: Những người đang mắc bệnh Rubella thì cần tránh những khu vực đông người, chật hẹp. Việc cách ly phải duy trì đến 10 ngày sau khi các nốt ban đã bay hết
– Tiêm vaccin phòng bệnh: Một lần tiêm vaccin Rubella có thể tạo miễn dịch lên tới 16 năm, thậm chí là cả đời. Do đó, với trẻ nhỏ từ 1 đến 2 tuổi thì nên được tiêm phòng Rubella đầy đủ. Người mắc bệnh sau khi khỏi bệnh sẽ có miễn dịch bền vững với bệnh và ít có khả năng mắc lại. Đối với phụ nữ đang ở tuổi sinh đẻ, khi tiêm phòng, phải sử dụng các biện pháp tránh thai hữu hiệu trong 3 tháng liên tục: 1 tháng trước khi tiêm phòng và 2 tháng sau khi tiêm.
Điều trị bệnh Rubella
Khi mắc bệnh, người bệnh sẽ có các biểu hiện sốt, mệt mỏi nên cần điều trị triệu chứng đó như giảm đau, hạ nhiệt. Ngoài ra, người bệnh cần phải giữ ấm, tránh gió, kiêng nước trong thời gian phát ban tránh bội nhiễm và viêm đường hô hấp. Bên cạnh đó, chế độ ăn uống cho người mắc Rubella cũng vô cùng quan trọng, cần ăn uống đủ chất dinh dưỡng, ăn thêm nhiều hoa quả để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Vì hậu quả của Rubella với phụ nữ mang thai vô cùng nghiêm trọng và rất khó để nhận biết những bà bầu mắc Rubella nên sản phụ nên thường xuyên đi khám, kiểm tra sức khỏe của bản thân và thai nhi nhằm phát hiện bệnh và các dị tật sớm để có hướng điều trị kịp thời.
